Orkiestra Filharmonii Opolskiej
Marta Gidaszewska – skrzypce
Michał Janocha – dyrygent
W programie:
Felix Mendelssohn-Bartholdy – Uwertura „Hebrydy” op. 26
Wolfgang Amadeus Mozart – Symfonia . . .
Orkiestra Filharmonii Opolskiej
Marta Gidaszewska – skrzypce
Michał Janocha – dyrygent
W programie:
Felix Mendelssohn-Bartholdy – Uwertura „Hebrydy” op. 26
Wolfgang Amadeus Mozart – Symfonia nr 20 D-dur, KV 133
przerwa
Maurice Ravel – „Pawana na śmierć infantki”
Ralph Vaughan Williams – „The Lark Ascending”
Georges Bizet – Suita nr 1 z opery „Carmen”
Główną osią koncertu „Ponad dźwiękami” będzie melodia. To muzyczne spotkanie będzie stanowiło przekrój bogactwa europejskiej muzyki orkiestrowej – od klasycyzmu, przez romantyzm, aż po impresjonizm i muzykę XX wieku. Zabrzmią dzieła wybitnych kompozytorów, które połączy mistrzowskie operowanie orkiestrową barwą i umiejętność malowania dźwiękowych pejzaży.
Rozpoczynająca koncert uwertura „Hebrydy” jest jednym z najbardziej znanych dzieł Felixa Mendelssohna-Bartholodiego. Zainspirowana przez podróż kompozytora do Szkocji, uwertura oddaje surowe piękno wysp Hebrydów oraz mistyczną aurę groty Fingala, położonej na wyspie Staffa. Dzięki wyjątkowej zdolności Mendelssohna do obrazowania natury za pomocą dźwięków, uwertura kreuje pejzaż burzliwego morza, szumu fal i niepokojącego, ale zarazem majestatycznego krajobrazu. To arcydzieło muzyki programowej, pełne dramatyzmu, subtelnych zmian dynamicznych i harmonii, które przenikają się jak fale uderzające o szkockie wybrzeże.
„Symfonia nr 20 D-dur” Mozarta skomponowana została przez niego w wieku zaledwie 17 lat. Choć nie jest ona tak popularna, jak późniejsze dzieła mistrza z Salzburga, utwór ten ukazuje już w pełni rozwiniętą muzyczną wyobraźnię Mozarta, przejawiającą się w żywiołowością, lekkością i wirtuozerią. Symfonia emanuje młodzieńczym optymizmem i wigorem, zachowując przy tym elegancję klasycznej formy. Pierwsza część, „Allegro”, pełna jest energii i pogodnych melodii. W „Andante” Mozart ukazuje swą wyjątkową umiejętność operowania delikatnymi frazami, które prowadzą do zmysłowego dialogu między instrumentami. Symfonię kończy żywiołowe „Allegro molto”, przepełnione rytmiczną werwą i śpiewnymi tematami.
Z czasów klasycyzmu przeniesiemy się do początków XX wieku i wysłuchamy pełnej subtelności i nostalgii „Pawany na śmierć infantki” Maurice’a Ravela. Ta krótka, aczkolwiek treściwa kompozycja, choć pierwotnie została napisana na fortepian, została mistrzowsko zorkiestrowana przez samego kompozytora. Pawana, inspirowana renesansowym tańcem dworskim oddaje majestat i melancholię utraconego świata, będąc zarazem elegią i wspomnieniem zarazem. Ravel, mistrzowsko operuje barwą orkiestry, tworząc delikatne, niemal eteryczne brzmienia, w których wybrzmiewa zarówno elegancja, jak i wysublimowana rzewność.
Następnie zabrzmi jedno z najbardziej lirycznych dzieł muzyki angielskiej XX wieku – „The Lark Ascending” Ralpha Vaughana Williamsa. Ta poetycka rapsodia na skrzypce i orkiestrę inspirowana wierszem George’a Mereditha jest prawdziwym hołdem dla brytyjskiej natury. Wzbijający się skowronek, symbolizowany przez solowe skrzypce, to metafora wolności i transcendencji. Utwór rozpoczyna się niemal nieśmiało, gdy dźwięki skrzypiec unoszą się nad delikatnym akompaniamentem orkiestry, niczym ptak szybujący nad angielskimi łąkami. Muzyka Vaughana Williamsa pełna jest subtelnych niuansów, stopniowo narastającej intensywności, by w finałowej części osiągnąć stan niemal mistycznego uniesienia. To utwór przepełniony spokojem, kontemplacją i głęboką duchowością.
Zwieńczeniem wieczoru będzie dynamiczna „Suita nr 1” z opery „Carmen” Georgesa Bizeta. To cieszące się niezwykłą popularnością dzieło, pozwala publiczności wczuć się w gorącą atmosferę Hiszpanii. „Suita nr 1” czerpie z najbardziej charakterystycznych muzycznych motywów opery i przedstawia syntezę emocji i hiszpańskiej atmosfery obecnych w Carmen. Suitę otwiera znany i pełen ekspresji „Prélude”, wprowadzająca w dramatyczny świat bohaterki opery. W dalszych częściach, takich jak „Aragonaise” czy „Intermezzo”, usłyszymy hiszpańskie rytmy, wyrafinowane harmonie i melodie, które podkreślają zarówno tragizm, jak i pasję tej opery. Suita kończy się dynamicznym i energetycznym „Les Toréadors”, przenosząc słuchaczy w świat corridy – pełnej intensywności i emocji, z dobrze znanym, żywiołowym muzycznym motywem.
Koncert „Ponad dźwiękami" to niezwykła okazja, aby zanurzyć się w wielowarstwowy świat muzyki symfonicznej, gdzie spotkają się różnorodne epoki, style i kultury. Od szkockich pejzaży uwertury Mendelssohna, przez żywiołowość symfonii Mozarta, subtelną nostalgię Ravela, duchową głębię Vaughana Williamsa aż po ognistą hiszpańską atmosferę Bizeta.